كاربرد رنگ در ارگونومی

 

 

آراستگی ظاهری جسم CERDIBILITY

اكثر اجسام در معرض عوامل مخرب محیطی، نظیر شرایط‌جوی و آلودگی هوا، موادساینده، روغن و گردوغبار، هستند. دراغلب موارد نمی‌توان از آلودگی سطح‌اجسام جلوگیری‌كرد، در این شرایط می‌توان با بهره‌گیری از تركیب مناسب رنگ‌ها، اثر آلودگی و كثیفی را در جسم كم‌كرد. سه روش برخورد با رنگ در این مواقع وجوددارد:

1- رنگی را انتخاب‌كنیم كه با رنگ عوامل آلوده‌كننده، سازگارباشد؛ در این روش، هدف این‌است تا جسم مستعمل به‌نظرنیاید.

2- رنگی انتخاب‌شود كه حتی درصورت اختلاط جسم با عوامل آلوده‌كننده، همچنان ظاهری قابل‌قبول داشته‌باشد. رنگ‌های یشمی و خاكستری از این دسته رنگ‌ها هستند.

3- رنگی انتخاب‌شود كه به‌محض آلوده‌شدن، ظاهری ناخوشایند پیداكند و استفاده‌كننده را مجبوركند كه جسم را به‌سرعت تمیزكند.


هویت و شناسایی IDENTIFIER

اجسام خاصی تنها با برخی رنگ‌ها شناخته‌می‌شوند؛ مثلاً درخودروها، رنگ نارنجی اغلب تداعی‌كننده‌ی تاكسی، در ذهن بیننده است. در طراحی اجسام این مورد بسیارمهم است.

سازگاری ADAPTABILITY

رنگ یك جسم باید با محیطی كه درآن قرارمی‌گیرد و حسب كاربرد آن تعیین‌شود؛ به‌عنوان مثال برخی اجسام باید به‌طور كامل در زمینه‌ی خود محوشوند، مانند سیم‌های برق و لوله‌های آب كه از روی دیوارگذشته‌اند، به‌عكس برخی باید با حداكثر تباین با پس‌زمینه‌ی خود انتخاب‌شوند، مانند دكمه‌های هشدار آتش‌نشانی و تابلوهای راهنمایی.

علاوه‌بر این شرایطی كه اجسام در آن قراردارند، مانند شرایط جوی، آلودگی، درجه‌ی حرارت و رطوبت محیط، در انتخاب نوع رنگ موثراست. مثلاً میزكار در یك محیط ابری باید روشن‌تر از میزكار در محیط‌های روشن و آفتابی باشد. همچنین باید از رنگ‌هایی كه درصد بازتابشان بالاست، در نقاطی كه تمركز بسیاری روی آنها وجوددارد كاست تا چشم كسی كه با آنها سروكار دارد آسیب‌نبیند.


ایجادمفهوم CONTEXT

با استفاده از رنگ‌ها می‌توان مفاهیم خاصی را ایجادكرد؛ رنگ سبز همه‌جا نشانه‌ی امنیت و اجازه‌ی عمل است و به‌عكس قرمز نشانه‌ی خطر و بازدارندگی. در ایجاد مفهوم برای رنگ‌ها باید درنظرداشت كه تقریباً 8درصد از مردم به‌نوعی از كورنگی مبتلاهستند و بسیاری از آنها حتی این مساله را نمی‌دانند. كدبندی رنگ‌ها و ایجاد مفهوم برای آنها تنها در نقاطی بامعنی است كه تمام افراد آن بتوانند رنگ‌ها را به‌خوبی از یكدیگر تشخیص‌دهند.

رنگ، به‌ویژه هنگامی كه با نظم كامل و تركیبی مناسب در ساختار محصول ظاهرشود، عاملی مهم در ایجاد زیبایی است.

        رنگ و كاربرد آن در صنعت

طبق استاندارد ANSI  هر رنگ داراي كاربرد ويژه اي بوده و در موارد خاصي بكار ميرود.

قرمز : رنگ قرمز علامت توقف (كليدهاي توقف اضطراري) و تجهيزات پيشگيري و مبارزه با حريق مانند جعبه هاي هشدار دهنده،سطلهاي شن و ... را نشان مي دهد.

نارنجي : اين رنگ براي نشان دادن خطر بكار مي رود. مثلابراي نشان دادن قسمتهاي متحرك ماشين كه مي تواند ايجاد له شدگي،بريدگي و ... بكند و نيز اگر حفاظ ماشين برداشته شود با اين رنگ نشان مي دهند.

سبز : براي نشان دادن راههاي تخليه،نجات،پستهاي كمكهاي اوليه،اجازه عبور وسايل نقليه و بطور كلي معرف تاسيست حفاظتي است. رنگ سبز يعني رنگ ايمني.

آبي : از آنجاييكه آبي رنگ اصلي هشدار دادن مي باشد براي نشان دادن خطر بكار ميرود. كاربرد آن شامل برچسب زدن براي هشدار دادن به منظور جلوگيري از شروع و به راه افتادن ماشين هايي كه تحت تعمير بوده و كارگر در آنها مشغول بكار مي باشد.

زرشكي (ارغواني ): براي مشخص كردن خطر تابش اشعه هايي نظير ايكس،آلفا،بتا،گاما،پروتون و ... بكار مي رود. اين رنگ به همراه پره هاي شكسته شده در يك زمينه زرد براي نشان دادن اتاقها و محلهايي است كه در آنجا مواد راديواكتيو ذخيره يا جابجا مي‌شود.

زرد: براي نشان دادن احتياط،مخاطرات فيزيكي نظير برخورد، سر خوردن،افتادن و ماندن بين چيزي بكار ميرود.

سياه و سفيد : براي راهروهاي رفت و آمد و خطوط جهت يابي بكار مي رود.

سياه و زرد : براي نشان دادن مسير حركت وسايل نقليه مثل ليفتراك بكار ميرود.مهمترين كاربرد رنگ در صنعت نشان دادن هويت لوله ها است